Nghề làm nail không phải công việc dễ dàng. Khách hàng có thể tận hưởng những giây phút được yêu chiều nhưng đối với những người thợ, họ phải chính xác, kiên nhẫn và có kiến thức về thẩm mỹ. Bên trong một tiệm nail ở bang New York, Mỹ. Ảnh: Democrat and Chronicle.Có khoảng 200 tiệm làm móng ở vùng Upstate New York và khoảng 60 tiệm ở vùng Rochester, bang New York, Mỹ. Một số tiệm chỉ chuyên về móng nhưng nhiều cơ sở có cả các dịch vụ làm đẹp khác như làm tóc và spa. Các cơ sở này tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn người ở bang New York và khắp nước Mỹ. Suốt 35 năm qua, nhiều tiệm nails ở Rochester và khắp nước Mỹ trở thành lĩnh vực làm ăn của người Việt nhập cư. Tại California, nơi cộng đồng người Việt tập trung đông nhất tại Mỹ, khoảng 80% số thợ nails là người Việt. Tính trên khắp nước Mỹ, 43% số lao động trong nghề này là người Việt. Tracy Van từ Sài Gòn đến Rochester khi cô 16 tuổi. Khi đó cô đang học trung học và không biết một chữ tiếng Anh. Gia đình Van đến Mỹ rồi chia ra ở với họ hàng. “Mọi thứ thật khó khăn. Khi đó tôi gần học xong trung học nên kiến thức về toán và khoa học cũng tương đối so với học sinh ở đây. Tôi có thể dành nhiều thời gian tập trung vào học tiếng Anh”, Van cho biết. Cô gái đầy tham vọng này học tiếp lên đại học và nhờ mối quan hệ gia đình, cô tìm được việc tại một tiệm nails để làm thêm mỗi khi nghỉ hè. Van cuối cùng tốt nghiệp Học viện công nghệ Rochester với tấm bằng kỹ sư. “Giờ tôi có tiệm nails riêng và vẫn tiếp tục làm nghề kỹ sư”, cô nói. Van tuyển 4 người gốc Việt làm cho tiệm của cô và mang lại cho họ những thứ cô nhận được cách đây nhiều năm: một chỗ làm việc, một nơi để khởi nghiệp, tìm được việc làm nails ổn định, kết thân được với nhiều bạn khắp bốn phương. Ngành làm móng chỉ là một phần nhỏ của công nghiệp làm đẹp. Andy Hiep Nguyen và Lily Nguyen vợ anh có cửa hiệu làm móng, làm tóc và waxing trên đại lộ Park. Họ vừa mua ngôi nhà đầu tiên. Lily đến Rochester theo làn sóng nhập cư vào Mỹ trong những năm 1980. Gia đình cô nhận nuôi một đứa trẻ suy dinh dưỡng và bị bỏ rơi, con của một binh sĩ Mỹ. “Bố tôi đến trại trẻ mồ côi và nhìn thấy đứa bé. Chân nó gầy nhẳng và như sắp chết”, cô kể. Gia đình Lily nuôi bé trai đó và khi cậu bé được đến Mỹ hợp pháp, cả gia đình 9 người của cô cùng đi. Gia đình Lily hoạt động tích cực trong nghề làm móng. Chị gái và anh trai cô sở hữu tiệm nail riêng. Lily cho biết cô quen thuộc với nghề này từ nhỏ. “Chị em trong nhà tôi làm móng chân hàng tuần. Tôi quá quen với việc đó”, Lily nói. Những năm 1990, số người Việt di cư đến Rochester chỉ lẻ tẻ. Anh Tu Tran, phó chủ tịch cộng đồng người Việt ở Rochester và điều hành công ty dịch thuật chuyên giúp giấy tờ cho người mới đến, cho biết làn sóng người Việt đến đây khiến tốc độ gia tăng của người làm nails gốc Việt tăng lên. “Rất nhiều người đến đây khi còn trẻ và đi học ở đây. Nhưng những người đến sau thường nhiều tuổi hơn. Họ không đi học được mà phải đi làm. Tôi mong họ kiếm được việc khác nhưng thời buổi kinh tế như này rất khó”, Tran nói. Tran và một số người Mỹ gốc Việt cho biết anh hưởng của làn sóng người Việt nhập cư sang Mỹ những năm 1980 vẫn còn rõ rệt. Con cái của nhiều gia đình gốc Việt giờ đây cũng làm trong các tiệm làm đẹp và mong tìm được chỗ đứng. Tony Huynh, một nhân viên ở tiệm Star Nails Express, là một ví dụ. Anh sống cùng gia đình tại Mỹ nhưng vẫn về Việt Nam đều đặn thăm họ hàng còn ở lại. Quang Nguyen, chủ tiệm Star Nails, sở hữu nhiều cửa hàng trong vùng và tạo việc làm cho nhiều người Mỹ gốc Việt nhiều năm qua. Tuy nhiên, Tran cho biết tìm công việc khác ngoài nghề nails là mục tiêu quan trọng của cộng đồng người Việt tại đây. “Chúng tôi chưa có nhiều luật sư và bác sĩ lắm”, Tran nói. “Chúng tôi có kỹ năng. Chúng tôi thích làm những công việc tỉ mỉ như thế này và làm tốt”, Tracy Van bình luận về nghề nails. Nhưng Amy Luc, chủ tiệm Nail Loft nói rằng những kỹ năng đó không chỉ của riêng người Việt. “Người Trung Quốc cũng làm nghề này, người Lào cũng làm nghề này, đâu chỉ riêng người Việt”, bà nói. Các tiệm làm móng có vẻ vẫn là nghề quan trọng cho người gốc Việt ở địa phương. Được làm việc với những người nói cùng ngôn ngữ và cùng văn hóa vẫn có sức hấp dẫn. “Chúng tôi thực sự cố gắng giúp nhau trong nghề và cả những thứ khác. Chúng tôi muốn giúp những người mới đến tìm hiểu về văn hóa Mỹ”, Lily Nguyen nói. Phi Long