Nhà ổ chuột ven kênh tại Tp.HCM: 23 năm vẫn dậm chân tại chỗ

Nhằm giải tỏa hàng chục ngàn ngôi nhà ổ chuột tại 67 tuyến kênh trên toàn tỉnh thành, dự án Xóa nhà ổ chuột ven kênh được khai triển từ năm 1993. Nhưng đến nay dự án vẫn dậm chân tại chỗ, thậm chí còn mọc thêm hàng ngàn căn nhà mới ven kênh.

Nan giải với nhà ven kênh

Tp.HCM đã di dời, tái định cư được gần 35.600 hộ thuộc nhiều tuyến kênh rạch trên địa bàn 12 quận, huyện sau 23 năm thực hiện dự án Xóa nhà ổ chuột ven kênh. Kết quả vẫn chưa thấm vào đâu so với thực trạng đang diễn ra.

>>>chung cư việt đức complex

phần đông nhà ổ chuột trên và ven kênh rạch bây chừ trên địa bàn là xây dựng không phép hoặc trái phép, không bảo đảm các tiêu chuẩn về an toàn. Ngoài ra, nhiều hộ không có đồng hồ điện (phải câu nhờ hộ khác), không có nước sạch sinh hoạt và xả thải trực tiếp xuống kênh, ảnh hưởng rất lớn đến môi trường.

Với hơn 9.500 căn nhà trên và ven kênh rạch, tập kết tại các tuyến kênh như Kênh Đôi, Tàu Hũ, Lò Gốm, Ruột Ngựa, Ông Bé... quận 8 đứng đầu về số lượng nhà ổ chuột. Hệ thống rạch xuyên tâm với chiều dài là 8,2 km tại quận Bình Thạnh có hơn 1.600 hộ dân sống... Đây chỉ là số ít trong 67 tuyến kênh rạch tại đô thị bị người dân xây nhà bên trên sinh sống.

Những ngôi nhà tại con kênh xuyên tâm thuộc quận Bình Thạnh mọc lên với 1/3 căn nhà nằm trên mặt nước, được gia cố bằng cọc bê tông hoặc gỗ, một phần mặt tiền nhà nằm tại đường hẻm. Không được xây dựng bằng gạch, những ngôi nhà này mà chỉ được bao bọc bởi những mảnh gỗ hoặc vải bạt.

>>>chung cư Sông Ðà Việt Đức

Việc thỏa thuận giá bồi thường với người dân rất khó bởi dù là nhà tự phát nhưng vẫn có cảnh mua bán nhà tự do tại đây. Đại diện chính quyền thành thị cho biết trong cuộc họp thường kỳ tháng 5/2016: "Vấn đề giải tỏa, di dời cũng như tái định cư hàng ngàn hộ dân sống trên và ven kênh rạch trong khoảng thời gian sớm nhất đang đặt ra nhiều thách thức. Thách thức càng lớn hơn khi nguồn ngân sách trong ngắn hạn không thể đáp ứng được yêu cầu này".

Cần hơn 14.000 tỷ đồng để giải quyết nhà ven kênh

Sở Xây dựng TP.HCM ban bố hiện toàn thành phố có gần 20.000 căn nhà ven kênh. Với số lượng này việc giải tỏa là không đơn giản. Nhưng nhiều kiến trúc sư và nhà quản lý đô thị cho rằng, vẫn có thể thực hiện được. thực tiễn tỉnh thành đã di dời được nhà ven kênh tại kênh đậu hũ - Lò Gốm ở quận 6 hay Nhiêu Lộc - Thị Nghè từ quận Phú Nhuận về quận 1. Khó khăn ở đây là quỹ đất tái định cư, nguồn vốn thực hiện và phương án ra sao.

Tp.HCM đặt ra đích thực hiện quyết liệt việc di dời và giải tỏa gần 20.000 hộ gia đình đang sống tại các khu ổ chuột ven kênh để thực hành công tác chỉnh trang đô thị, tạo khuân mặt mới cho một thành thị hội nhập tại Đại hội Đảng bộ tỉnh thành nhiệm kỳ 2016 - 2020.

>>>ccv housing

Tháng 5/2016, Bí thư Thảnh ủy Tp.HCM Đinh La Thăng đã có buổi thị sát tại một số con kênh có người dân sinh sống. Theo bí thơ, việc di dời các hộ dân ở đây sẽ được thực hành bằng việc mời gọi các nhà đầu tư tham dự xây dựng các chung cư tái định cư. Dự án tái định cư và cải thiện môi trường nước thị thành dự kiến chậm nhất đến năm 2020 phải hoàn thành. Tuy nhiên, để thực hành dự án này, Tp.HCM đang cần kiêng nguồn vốn khoảng 14.000 tỷ đồng.

Theo TS. Trần Văn Thắng, giảng viên Trường đại học Thủy Lợi cơ sở Tp.HCM hiện tỉnh thành đang thực hành quá nhiều dự án trọng điểm, để có được nguồn vốn lúc này thực sự không đơn giản. Việc phân bổ dự án vốn khôn cùng phức tạp, cần có sự hỗ trợ từ bên ngoài, thậm chí là phải xin cơ chế đặc thù từ Chính phủ.

Trưởng ban Quản lý đầu tư - Xây dựng công trình liên lạc tỉnh thành TP.HCM, ông Lương Minh Phúc đề xuất 3 nhóm giải pháp để đạt được đích trên.

Thứ nhất, thực hành công tác bồi thường, tái định cư cho bà con thành một dự án độc lập, với cách tiếp cận mới và không xem đây là dự án bồi thường, mà là một dự án xây dựng nhà mới. Dùng cơ chế huy động tầng lớp hóa các nguồn lực, kêu gọi các nhà đầu tư, tạo quỹ đất và tạo quỹ nhà tái định cư cung cấp cho bà con.

Thứ hai, đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư, huy động, vận động nguồn vốn quốc tế và khai triển công tác thi công đồng bộ với quá trình giải tỏa. dự định xếp thứ tự ưu tiên cho công tác thi công, cải tạo trên tuyến kênh Đôi, kênh Tẻ nối kết chặt đẹp với tiến độ di dời các hộ dân trên bờ kênh để làm sao chúng ta thực hành theo phương pháp cuốn chiếu để rút ngắn tối đa thời gian thực hiện. Đồng thời, kiến nghị Trung ương cho phép một số cơ chế đặc thù giúp Tp.HCM có thể tự quyết định, tự phê chuẩn, giám định các gói thầu cũng như thiết kế, dự toán của dự án để bảo đảm tiến độ đã đề ra.

Thứ ba, rút ngắn thời gian ra quyết định cũng như kết hợp chặt đẹp với các đơn vị can hệ.

Ông Lê Hoàng Châu, chủ toạ Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM nhận định rất khó để kêu gọi doanh nghiệp bất động sản tham gia thực hiện dự án trên vì thực hiện các dự án này doanh nghiệp sẽ không có lợi nhuận, trong khi quỹ đất của thành thị rất hạn chế. Thêm vào đó, người dân tại đây lại không thích ở chung cư tái định cư.

Ông Nguyễn Huy Tưởng, chủ toạ HĐQT Công ty Hà Nội Ngàn năm - đơn vị trúng thầu Dự án Di dời, cải tạo rạch xuyên tâm quận Bình Thạnh thì cho biết, thủ tục triển khai dự án hiện quá rườm rà, phức tạp. Công ty của ông trúng thầu và thực hiện việc xin thủ tục từ năm 2010, nhưng tới năm 2016 mới được UBND thị thành trao quyết định về tiền khả thi dự án. Kéo dài như thế, không mấy chủ đầu tư đủ kiên trì đợi chờ để thực hiện.

Như vậy, mục tiêu mà Tp.HCM đặt ra với Dự án Xóa nhà ven kênh có thể còn kéo dài, nếu không có cơ chế và biện pháp hữu hiệu.

(Theo Báo Đầu tư)​