Đôi nét về lò xo cân bằng (dây tóc) của Rolex

Thảo luận trong 'Đồng hồ' bắt đầu bởi luxshopping, 3/11/20.

  1. luxshopping

    luxshopping Member

    Trong một công bố gần đây nhất của Rolex nhân dịp cho ra mắt những chiếc Oyster Perpetual mới, người ta nhận ra rằng Rolex đang phát triển hai công nghệ: lò xo cân bằng hay còn gọi là dây tóc (balance springs) và bộ thoát (escapement) hoàn toàn khác nhau nhưng song song với nhau. Cả hai đều đại diện cho những tiến bộ về độ chính xác đồng hồ và công nghệ chế tạo đồng hồ. Trên hết, chúng còn là đại diện cho thời đại của những vật liệu kháng từ tính cao.



    Tại đây, có rất nhiều câu hỏi được đặt ra. Chẳng hạn như tại sao Rolex không theo đuổi 1 công nghệ thôi. Mặc khác, với việc theo đuổi 2 công nghệ cùng một lúc, vậy yếu tố ảnh hưởng đến độ cân bằng của đồng hồ là cái nào? Tại sao lại có hai phương pháp sản xuất đồng hồ kháng từ tính khác nhau?



    [​IMG]



    Giờ đây, sau một thời gian im hơi lặng tiếng, Rolex đã tiếp tục đi lên con đường chinh phục lò xo cân bằng và bộ thoát cùng một lúc, vào cùng một thời điểm. Dường như Rolex đang dồn hết tâm tư cho một trong số chúng. Điều này trở nên rõ ràng hơn khi Rolex phát hành các mẫu Oyster Perpetual 36mm và 41mm sau một thời gian không quá dài kể từ khi ra mắt Oyster Perpetual 34mm. Cả hai đều sở hữu các bộ máy được trang bị bộ thoát Rolex Chronergy và lò xo cân bằng Parachrom bleu. Hơn thế nữa, chỉ riêng BST đồng hồ OP đã được phân chia thành 2 miền công nghệ rõ rệt.


    Trên thực tế thì chẳng ai biết gì về những dự định kinh doanh và hoạt động nội bộ của Rolex cả, nhưng ở đây, sẽ rất đáng để chúng ta đào sâu vào lịch sử của các vật liệu chế tạo đồng hồ, cũng như lợi ích của dây tóc silicon và Parachrom.



    [​IMG]


    — Dây tóc Parachrom Bleu và bánh xe cân bằng Rolex


    Với nỗ lực này của Rolex, đây có vẻ là thời điểm tốt để những ai yêu thích đồng hồ tìm hiểu sâu hơn một chút về dây tóc nói chung. Về cơ bản, lò xo cân bằng hay dây tóc (balance spring) trong bộ máy đồng hồ cơ là một cuộn dây xoắn ốc mỏng nhỏ được gắn vào tâm của bánh xe cân bằng (balance wheel), chịu trách nhiệm cung cấp lực phục hồi cho bánh xe cân bằng và cho phép nó dao động.


    Bàn về lịch sử của nó, dây tóc được chế tạo từ thép (hoặc hiếm hơn là các vật liệu như vàng hoặc thậm chí là thủy tinh), nhưng những cải tiến hiện đại đã chứng kiến sự ra đời của nhiều hợp kim hoặc kim loại chịu nhiệt tốt hơn, chẳng hạn như Parachrom và Syloxi.



    [​IMG]


    — Vị trí của bánh xe cân bằng trong bộ máy Rolex Cal.3285.


    Sự đổi mới sẽ không thường xuyên diễn ra, vì như thế nó sẽ chẳng còn gì là mới nữa. Cần có một lý do, hay đúng hơn là một vấn đề phải được giải quyết xuất hiện thì “sự đổi mới” mới có ý nghĩa của nó. Trong ngành sản xuất đồng hồ truyền thống và bộ máy chuyển động cơ học nói chung, kẻ thù số một chính là từ trường của những thỏi nam châm.


    Nam châm, nói gần không gần, nói xa không xa, nó thỉnh thoảng tồn tại ở xung quanh bạn mà đôi lúc bạn cũng không nhận ra. Vấn đề nghiêm trọng được đặt ra cho những nam châm công suất lớn, nam châm hiếm và loại nam châm và chúng ta không tiếp xúc thường xuyên. Nam châm tiềm ẩn rủi ro lớn và khi tác động lên đồng hồ, nó có thể ảnh hưởng xấu đến độ chính xác, làm mất sự ổn định cũng như tạo ra biến thiên cho sai số đồng hồ.


    Đây chính là lý do tại sao lại có những tiến bộ như vậy trong vật liệu chế tạo bộ máy đã được duy trì trong suốt 30 năm qua. Từ tính là không thể tránh khỏi, nhưng các vật liệu mới như silicon và niobium-zirconium cho thấy đồng hồ cũng có sức phản kháng không tầm thường đâu.

    KHÁNG TỪ TÍNH
    Có nhiều cách khác nhau để bộ máy đồng hồ cơ có thể chống lại các nguy cơ từ tính và sự ra đời của những đột phá về vật liệu công nghệ hiện đại chỉ là một trong số đó. Cho đến thời điểm này, chế tác đồng hồ đã có hai cách tiếp cận: giấu bộ máy sau bức tường hoặc tận dụng từ tính thông qua việc sử dụng vật liệu sáng tạo.


    Để làm rõ vấn đề này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu ngay sau đây. Dây tóc Parachrom của Rolex được hình thành từ hai nguyên tố - một trong số đó là niobium (một vật liệu có từ tính cao). Nhưng Rolex không phải thương hiệu đầu tiên sử dụng vật liệu này. Năm 1989, IWC giới thiệu chiếc đồng hồ Ingenieur 500.000 A/m (ampe trên mét, một trong số đơn vị cho từ trường) được cho là ví dụ sớm nhất.



    [​IMG]


    — IWC Ingenieur 500.000 A/m 34mm được giới thiệu năm 1989


    Chiếc đồng hồ 34mm này đã sử dụng các hợp kim dựa trên niobium để tạo ra một chiếc đồng hồ có khả năng chịu từ trường cường độ cao mà không cần sắt mềm bên trong vỏ máy (một vật dẫn từ trường không bị nhiễm từ, do đó có thể bảo vệ bộ máy). Ingenieur 500.000 A/m đã không tồn tại được lâu. IWC đã sản xuất nó trong khoảng 1 năm và bán được khoảng 3000 chiếc. Thay vì tiếp tục sản xuất các bộ máy kiểu này, IWC đã quay trở lại việc sử dụng sắt mềm bên trong vỏ máy, đặc biệt là dòng đồng hồ phi công.



    [​IMG]

    Lồng sắt mềm được thể hiện bằng các bộ phận được tô màu xanh dương (bao gồm cả mặt số) bên trong bộ máy đồng hồ phi công IWC Pilot.


    Rolex sử dụng cái mà hãng gọi là “tấm chắn bằng sắt mềm để bảo vệ bộ máy bên trong” có tên Milgauss - mặc dù thực tế là bản thân bộ máy được làm bằng vật liệu từ tính, bao gồm dây tóc, bánh xe thoát và đòn bẩy. Nếu bạn mở nắp lưng của đồng hồ, bạn sẽ không nhìn thấy toàn bộ bộ máy, nhưng đúng hơn, nó bị che khuất bởi tấm khiên đánh dấu bằng chữ B.


    Tấm khiên chữ B bằng sắc mềm này có thể là kim loại MU. Kim loại MU là hợp kim mềm của niken-sắt có độ từ thẩm rất cao, cung cấp một lộ trình thay thế cho từ trường, khiến chúng thay vì tấn công vào bộ máy thì sẽ chuyển động xung quanh bộ máy tạo thành bộ vỏ bọc. Đây là một việc mà các bộ phận bằng thép của bộ máy không thể nào làm được.



    [​IMG]


    — Mô phỏng chuyển động của từ trường dưới sự bảo hộ của tấm chắn sắt mềm Rolex Milgauss.


    Nhiều đồng hồ sử dụng một thứ gọi là hợp kim Nivarox cho dây tóc. Theo nhận định chung, hợp kim Nivarox có khả năng kháng từ khá tốt, nhưng trong trường hợp bộ máy đó nhận từ trường, điều tiếp theo cần lo lắng là bù nhiệt. Một chiếc đồng hồ có các thành phần Nivarox bị nhiễm từ sẽ phát sinh thêm các vấn đề với thời gian liên quan đến nhiệt độ - sai số của đồng hồ sẽ không ổn định ở các khoảng thời gian khác nhau, tùy thuộc vào sự thay đổi cụ thể của nhiệt độ.


    Việc theo đuổi vật liệu phản từ trường đã vượt qua quan điểm bảo vệ bộ máy khỏi ảnh hưởng của nam châm. Như ý định của Ingenieur 30 năm về trước, điều cấp thiết hiện nay là tạo ra các bộ phận có thể chịu được từ tính hoàn toàn mà không cần lồng hay tấm chắn. Cách đây không lâu, OMEGA đã giới thiệu dây tóc silicon Si14 để chống lại nhiều vấn đề có thể xảy ra khi đồng hồ đặt trong vùng từ trường. Với Si14, OMEGA đã có thể tạo ra một phương pháp chế tạo dây tóc dễ dàng hơn nhiều so với việc sử dụng kim loại. Bạn biết đấy, để khiến kim loại có thể trở thành một cuộn dây mỏng đó là cả vấn đề.



    [​IMG]


    — Dây tóc silicon OMEGA Si14

    OMEGA và Rolex đang dẫn đầu về việc vượt qua ranh giới của công nghệ và vật liệu chế tạo đồng hồ. Vậy điều gì đã xảy ra với IWC, Ingenieur và công nghệ cơ chế niobium chống chịu ấn tượng?

    Vâng, đó là một nỗ lực cực kỳ tốn kém. Cần một khoảng đầu tư quá lớn để tạo ra các bộ máy và số lượng đồng hồ cần thiết để biện minh cho việc duy trì sản xuất nhưng số lượng bán ra thấp là không thể chấp nhận được, và đây cũng không phải là mức đầu tư mà IWC có thể kham nổi trong thời điểm đó và vẫn rất khó khăn ở thời điểm hiện tại. Không bàn cãi, IWC đã thay đổi, nhưng vị trí của nó trong lịch sử vẫn còn. Trên thực tế, Rolex theo nhiều khác nhau đã sử dụng những tiến bộ của IWC làm điểm khởi đầu cho lò xo cân bằng Parachrom của mình.

    Luxury Shopping

Chia sẻ trang này