Một số dấu hiệu chẩn đoán phân biệt bệnh Leucosis và bệnh Marek

Virus Marek và virus Leucosis với những đặc điểm quan trọng

Với virus Marek ta cần chú ý một số đặc điểm sau.

Là một herpes virus. Là một loại ARN virus, có vỏ bọc. Có 3 serotype:

+ Serotype 1: Những chủng tạo khối u, có độc lực cao và thay đổi.

+ Serotype 2: Những chủng ngoài tự nhiên, không gây khối u.

+ Serotype 3: Những chủng có độc lực thấp, không gây bệnh, chủ yếu trên gà tây. Thường được sử dụng làm vaccine.

Virus Leuco

Là một Virus Retroviridae. ARN virus.

Virus Leuco được chia 5 nhóm dựa vào kháng nguyên bề mặt. A, B, C, D và J. Nhóm A,B được tìm thấy chủ yếu ở các nước phương tây. Nhóm J được tìm thấy đầu tiên ở Anh sau đó được tìm thấy trên gà thịt ở nhiều nước trên thế giới là virus cường độc gây u tủy và gây thiệt hại lớn về kinh tế.

Một nhóm thứ 6 (nhóm E) là nhóm nội sinh được tạo ra do sự tích hợp vào AND của tế bào vật chủ.

Tất cả các nhóm gây bệnh đều có biểu hiện hình thành các khối u trên nội tạng đây là một bệnh tích điển hình.

​

Những biểu hiện bệnh

Cả 2 bệnh đều có dấu hiệu đặc trưng và điển hình là xuất hiện các khối u trên cơ quan nội tạng của gà mắc bệnh. Do vậy việc chẩn đoán phân biệt 2 bệnh là vô cùng quan trọng

Bảng một số dấu hiệu chẩn đoán phân biệt bệnh Leucosis và bệnh Marek

Một số dấu hiệu chẩn đoán phân biệt bệnh Leucosis và bệnh Marek

Các dấu hiệu chẩn đoán​

Bệnh MarekBệnh Leucosis
Những biểu hiện bên ngoài

Tuổi thường mắc bệnh4 – 6 tuần tuổiSau 16 tuần tuổi

Tuổi có tỉ lệ chết cao nhất10 – 20 tuần tuổiSau 24 tuần tuổi

Triệu chứng liệtCóKhông

Biểu hiện ở mắtDãn đồng tử mắt, có thể bị mùKhông

Các biểu hiện sau mổ khám

Dây thần kinh ngoại viSưng to, điển hình dây thần kinh đùiKhông sưng

Khối u ở túi FabriciusTúi fabricius teo và không hình thành khối uCó hình thành khối u

Hình thái khối uKhối u có ranh giới với tổ chức bình thườngKhối u không có ranh giới rõ ràng với tổ chức còn lại

Lát cắt khối uKhông đồng màuƯớt và đồng màu




Kiểm soát bệnh

Bệnh marek

Với bệnh marek chủ yếu được kiểm soát bằng vaccine, cần chủng ngay sau khi nở càng sớm càng tốt, việc chủng ngừa nên được làm trước 24h vì:

– Miễn dịch phải có trước khi nhiễm bệnh, với vaccine Marek cần ít nhất 14 ngày kháng thể mới có khả năng bảo hộ. Tuy nhiên đã có những dấu hiệu cho thấy bệnh xuất hiện trên gà 3 tuần tuổi nếu không được sử dụng vaccine. Mà bệnh Marek có thời gian ủ bệnh ngắn (2 tuần), bệnh này không lây lan qua gà trứng như vậy virus có thể xâm nhập vào cơ thể gà ngay tuần đầu ngay sau khi nở. Do vậy việc sử dụng vaccine sớm là vô cùng cần thiết.

– Ngoài ra virus Marek luôn tồn tại ngoài môi trường và chúng có thể xâm nhập vào cơ thể gà bất cứ lúc nào. Do vậy việc sử dụng vaccine sớm còn giúp gà có thể tạo miễm dịch cao và có khả năng bảo hộ được tốt hơn (cơ chế chiếm chỗ: nếu virus ngoài môi trường vào trước, sau đó tiêm vaccine thì virus của vaccine không thể tạo miễn dịch hoàn toàn được do vậy tạo ra kháng thể ít và không thể bảo hộ gà trong suốt quá trình nuôi)

Vaccine marek có rất nhiều loại nhưng vaccine nitơ lỏng đang được sử dụng rộng dãi và có hiệu quả cao.

Hiệu giá sử dụng vaccine marek là tỉ lệ bảo hộ của vaccine với toàn đàn khi sử chủng ngừa bằng vaccine.

Bảng hiệu giá bảo hộ của vaccine



Type
Hiệu giá bảo hộ

CVI 988 (Serotype 1)76%

SB 1 (Serotype 2)39%

HVT (Serotype 3)32%

CVI 988 + SB167%

CVI 988 + HVI73%

SB1 + HVI66%

CVI 988 + SB1 + HVI79%


Việc sử dụng hiệu quả vaccine không chỉ phụ thuộc vào chủng, công nghệ bào chế, chất lượng vaccine nó còn phụ thuộc rất lớn vào kỹ thuật tiêm, cách bảo quản và quy trình sử dụng vaccine.

Với bệnh Leucosis việc kiểm soát bằng an toàn sinh học là quan trọng nhất.

Với bệnh Leucosis chủ yếu kiểm soát dịch tễ học, và an toàn sinh học.

– Kiểm soát đàn bố mẹ: Việc kiểm tra kháng thể ở gà bố mẹ là rất cần thiết để kiểm soát vấn đề truyền dọc và đảm bảo đàn gà thương phẩm an toàn và sạch bệnh. Các nhà chọn giống cần loại bỏ những đàn dương tính với virus.

– Kiểm soát lây nhiễm từ môi trường: Cần kiểm soát nghiêm ngặt an toàn sinh học trong trại và việc ra vào trại nhằm loại bỏ việc lây nhiễm mầm bệnh từ môi trường bên ngoài vào môi trường trại. Cần chú ý rằng các loài chim hoang dại cũng là nguồn mang mầm bệnh rất nguy hiểm.



Những thiệt hại kinh tế do virus gây ra

Cả 2 bệnh đều có những ảnh hưởng lớn tới các trại chăn nuôi và gây thiệt hại nặng nề về kinh tế.

Những thiệt hại do marek và leucosis gây ra

​

Marek​

Leucosis​

Phương thức lây truyềnChỉ truyền ngang (từ con ốm sang con khỏe)
Truyền ngang

Truyền dọc (mẹ sang con)


Thiệt hại Tỷ lệ nhiễm 0 – 60%Tỷ lệ có thể lên tới 100%

Tỷ lệ chết 40 – 80% có thể lên tới 100% nếu có kế phátTỷ lệ chết 1 – 2%


Chết nhiều ở 8 – 17 tuần tuổi

Sau 17 tuần vẫn còn chết rải rác.
Chết chủ yếu sau 24 tuần

Thiệt hại kinh tế lên tới 100%
Thiệt hại kinh tế >=20%




Xử lý khi xảy ra bệnh

Đối với cả 2 bệnh, khi đã để xảy ra dịch việc điều trị là không hiệu quả do gia cầm đã bị nhiễm bệnh từ rất sớm mà không hề có các biểu hiện ra bên ngoài, khi xuất hiện các biểu hiện ra bên ngoài và ta phát hiện được gà bị nhiễm bệnh là khi đó bệnh đã rất trầm trọng việc kiểm soát bằng vaccine hay kháng sinh, cũng như nâng cao sức đề kháng là không hiệu quả. Do đó khi gà nhiễm bệnh cần chọn lọc những con nhiễm bệnh và tiến hành loại thải. Đối với gà đẻ cần loại thải ngay vì càng để thiệt hại kinh tế càng lớn, và tránh lây nhiễm sang đời con cháu (bệnh Leucosis).

Do tính chất nguy hiểm và gây thiệt hại lớn như vậy chúng ta cầ chú ý kiểm soát sao cho không xảy ra dịch. Chẩn đoán đúng để đưa ra những kết luận chính xác và nâng cao hiệu quả chăn nuôi.

Nguồn: http://biotechviet.vn/nhan-biet-va-phan-biet-benh-marek-va-leucosis-o-ga-T34d0v3197.htm​